در فضای بهینهسازی موتورهای جستجو (SEO)، محتوای تکراری یکی از مسائل مهم و تأثیرگذار به شمار میرود. وجود چنین محتوایی میتواند موجب سردرگمی موتورهای جستجو و کاهش رتبه صفحات وب گردد. تشخیص منابع اصلی محتوا برای گوگل دشوار میشود و این مسئله بر دیده شدن صفحات تأثیر منفی میگذارد. اما محتوای تکراری دقیقاً چیست و چگونه باید این مشکل را رفع نمود؟
محتوای تکراری چیست؟
محتوای تکراری به محتوایی گفته میشود که به صورت یکسان یا بسیار مشابه، در بیش از یک نشانی اینترنتی (URL)، ظاهر گردد و بر رتبه بندی یک یا چند صفحه تأثیر بگذارد. این مشکل میتواند درون یک وبسایت (محتوای تکراری داخلی) یا بین وبسایتهای مختلف (محتوای تکراری خارجی) رخ دهد.
برای آنکه یک صفحه به عنوان محتوای تکراری در نظر گرفته شود، باید دارای شرایط زیر باشد:
- همپوشانی محسوس در واژگان، ساختار و قالب، با یک محتوای دیگر
- عدم وجود یا کمبود اطلاعات اختصاصی و منحصر به فرد
- عدم ارائه ارزش افزوده به کاربر در مقایسه با صفحهای مشابه
تصویر(۱)
تاثیر محتوای تکراری بر سئو چگونه است؟
محتوای تکراری میتواند به رتبه جستجوی شما آسیب برساند، فارغ از اینکه این تکرار به صورت داخلی (درون وبسایت) یا خارجی (بین وبسایتهای مختلف) رخ دهد.
در صورت وجود محتوای تکراری داخلی، صفحات وبسایت شما پتانسیل کسب رتبه یکدیگر را کاهش میدهند، پدیدهای که به آن “همنوعخواری رتبه” یا “کنیبالیزیشن” گفته میشود. از سوی دیگر، در صورت وجود محتوای تکراری خارجی، این احتمال وجود دارد تا نسخهای از محتوای شما که در یک وبسایت دیگر منتشر شده است، به جای محتوای اصلی شما در نتایج جستجو رتبه بگیرد.
همچنین، ممکن است با چالشهای داخلی بیشتری مواجه شوید:
- کاهش قدرت بکلینکها: بکلینکها، لینکهایی از سایر وبسایتها به صفحات شما هستند که قدرت رتبه بندی را به آنها منتقل میکنند. اگر چندین صفحه یکسان داشته باشید که از منابع مختلف بکلینک دریافت کردهاند، این قدرت رتبه بندی میان صفحات مختلف تقسیم میگردد، در حالی که میتوانست روی یک آدرس (URL) متمرکز شود.
- اتلاف بودجه خزش (crawl budget): موتورهای جستجو برای بررسی و ایندکس کردن صفحات یک وبسایت، منابع محدودی دارند که به آن “بودجه خزش” گفته میشود. اگر رباتهای موتور جستجو مجبور شوند نسخههای متعددی از یک محتوا را بررسی کنند، ممکن است نتوانند صفحات مهمتر، به ویژه در وبسایتهای بزرگ را ایندکس نمایند.
دلایل رایج ایجاد محتوای تکراری
درک دلایل ایجاد محتوای تکراری، به شما کمک میکند تا از وقوع آن جلوگیری کنید. در ادامه، برخی از رایجترین عوامل ایجاد این مشکل آورده شده است:
- پارامترهای URL: هر بار که وبسایت شما برای ردیابی، مرتبسازی یا فیلتر کردن دادهها به یک URL پارامتر اضافه میکند، چندین نشانی اینترنتی مختلف با محتوای یکسان ایجاد میشود. برای مثال، آدرسهای “example.com/shoes” و “example.com/shoes?size=9” تقریباً محتوای یکسانی نمایش میدهند.
- تفاوت در نسخههای دامنه: ممکن است محتوای شما از طریق نسخههای مختلف دامنه در دسترس باشد که شامل تفاوت بین نسخههای HTTP و HTTPS، وجود یا عدم وجود “www” در ابتدای نام دامنه یا اسلش پایانی (“/”) درون نشانی اینترنتی می شود. در این شرایط، یک صفحه میتواند با چندین آدرس متفاوت وجود داشته باشد.
- محتوای کپیشده یا بازنشر شده: اگر سایر وبسایتها محتوایتان را بازنشر کنند، چه با اجازه شما و چه بدون آن، نسخههای تکراری آن محتوا در دامنههای مختلف ایجاد خواهد شد.
- صفحهبندی (Pagination): اگر محتوای خود را در چندین صفحه تقسیم کنید (مثلاً در یک مجموعه مقالات یا کاتالوگ محصولات)، هر صفحه دارای URL جداگانه ای خواهد بود اما محتوای آنها شباهت زیادی به یکدیگر خواهد داشت.
حل مشکل محتوای تکراری
در ادامه بررسی خواهد شد که چگونه میتوان از وقوع محتوای تکراری جلوگیری کرد و در صورت بروز، آن را برطرف نمود.
استفاده از ریدایرکت ۳۰۱
یکی از روشهای قابلاعتماد برای حل مشکل محتوای تکراری در وبسایت خود، ریدایرکت ۳۰۱ است. این نوع ریدایرکت، یک URL را دائمی به آدرس دیگری منتقل میکند.
تصویر(۲)
این روش برای مواردی که نیازی به حفظ صفحات تکراری ندارید، ایدهآل است، از جمله:
- انتقال تمام ترافیک HTTP به HTTPS
- استانداردسازی قالب دامنه (انتخاب نسخه دارای www یا بدون آن)
- ادغام چندین صفحه تکراری در یک صفحه اصلی
بیشتر ارائهدهندگان خدمات میزبانی (هاست) و شبکههای توزیع محتوا (CDN)، ابزارهای سادهای برای ایجاد ریدایرکت ۳۰۱ در اختیار کاربران قرار میدهند. اگر از سرور Apache استفاده میکنید، میتوانید ریدایرکتها را از طریق فایل htaccess. اعمال نمایید. این کار تنها با نوشتن یک دستور انجام میشود.
افزونههایی مانند Redirection و Yoast SEO امکان مدیریت ریدایرکتها را بدون نیاز به کدنویسی فراهم میکنند. تنها با چند کلیک میتوان تغییرات را اعمال کرد.
برای اضافه کردن یک ریدایرکت با نسخه پریمیوم افزونه Yoast SEO:
تصویر(۳)
- افزونه را نصب و فعال کنید.
- در منوی کناری وردپرس، گزینه “تغییر مسیر” را از منوی Yoast SEO انتخاب نمایید.
- نوع ریدایرکت را مشخص کرده و سپس آدرس قدیمی و آدرس جدید را وارد کنید.
استفاده از تگ کنونیکال (Canonical Tag)
روش دیگر برای حل مشکل محتوای تکراری، استفاده از Canonical Tag می باشد. تگ کنونیکال یک قطعه کد HTML است که نسخه اصلی (canonical) یک صفحه را مشخص میکند تا موتورهای جستجو فقط همان نسخه را ایندکس کرده و قدرت بکلینکها را روی آن متمرکز کنند.
نمونهای از یک تگ کنونیکال:
<link rel="canonical" href="https://example.com/shoes" />
ویژگی href باید به نسخه اصلی صفحهای که میخواهید موتورهای جستجو روی آن تمرکز کنند، اشاره داشته باشد.
چه زمانی باید از تگ کنونیکال استفاده کرد؟
چند سناریوی رایج برای استفاده از تگ کنونیکال وجود دارد:
- وجود محتوای تکراری به دلیل پارامترهای URL
- تقسیم محتوا در چندین صفحه (pagination)
چه زمانی باید از تگ های کنونیکال استفاده کرد؟ در لیست زیر چند سناریو ذکر شده است:
- در صورت وجود نسخههای تکراری به دلیل پارامترهای URL، نسخههای تکراری باید یک تگ کنونیکال داشته باشند که به نسخه اصلی اشاره کند. همچنین، نسخه اصلی نیز باید یک تگ کنونیکال خودارجاعی (self-referencing canonical tag) داشته باشد، یعنی به خودش اشاره نماید.
- در صفحات دارای صفحهبندی (Pagination)، هر صفحه باید یک تگ کنونیکال خودارجاعی داشته باشد تا به موتورهای جستجو نشان دهد که هر صفحه بخشی مجزا از یک مجموعه است.
نحوه پیادهسازی تگ کنونیکال
برای اضافه کردن تگ کنونیکال، کافی است آن را در کد HTML صفحه قرار دهید.
اگر از وردپرس استفاده میکنید افزونههایی مانند Yoast SEO و RankMath به شما این امکان را میدهند که به راحتی تگ کنونیکال را از طریق تنظیمات خود اعمال کنید.
همچنین جهت افزودن تگ کنونیکال با افزونه Yoast SEO:
- صفحه موردنظر را در وردپرس باز کنید.
- به تنظیمات سئوی صفحه بروید.
- روی گزینه “پیشرفته” کلیک کنید تا منو باز شود.
- در قسمت مربوطه، آدرس نسخه اصلی صفحه را وارد کنید.
تصویر(۴)
استفاده از تگ Noindex
روش بعدی برای حل مشکل محتوای تکراری، استفاده از تگ Noindex است. تگ noindex یک دستورالعمل HTML است که به موتورهای جستجو اعلام میکند یک صفحه خاص را ایندکس نکنند، به این معنی که آن صفحه در نتایج جستجو نمایش داده نخواهد شد.
کاربردهای مهم تگ Noindex
این روش به ویژه برای مدیریت محتوای بازنشر شده (Syndicated Content) مفید است، یعنی زمانی که محتوا با اجازه شما در وبسایتهای دیگر منتشر میشود. در چنین شرایطی، باید از ناشران بخواهید که تگ Noindex را درون نسخههای بازنشر شده قرار دهند تا فقط نسخه اصلی (وبسایت شما) در نتایج جستجو نمایش داده شود.
نمونهای از تگ Noindex:
<meta name="robots" content="noindex" />
این تگ باید در صفحات بازنشر شده قرار گیرد. اگر وبسایت ناشر از وردپرس استفاده میکند، میتواند به جای ویرایش کد، از افزونههای سئو مانند Yoast SEO یا RankMath برای اعمال این دستور استفاده نماید.
افزودن Noindex با افزونه Yoast SEO:
- صفحه موردنظر را در وردپرس باز کنید.
- به بخش تنظیمات سئو بروید.
- روی گزینه “پیشرفته” کلیک کنید.
- در قسمت “به موتورهای جستجو اجازه میدهید این محتوا را در نتایج جستجو نشان دهند؟” گزینه “خیر” را انتخاب کنید.
با این کار، بدون تغییر دستی کد، افزونه به طور خودکار تگ noindex را در صفحه اضافه میکند.
متمایز کردن محتوا
برخی موارد، بهترین راهکار برای رفع مشکل محتوای تکراری در وبسایت این است که هر صفحه را منحصر به فرد کنید. برای اینکه صفحات شما از نظر محتوایی متفاوت باشند، میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
- بازنویسی محتوا با دیدگاههای جدید: به جای استفاده از جملات و عبارات تکراری، محتوای خود را تحت زاویهای جدید بررسی کرده و آن را به شیوهای متفاوت ارائه دهید.
- اضافه کردن مثالهای عملی و گامهای قابلاجرا: ارائه راهکارهای مشخص و عملی برای کاربران باعث ارزشمند شدن محتوا میشود.
- استفاده از تحقیقات اختصاصی، نقلقولهای کارشناسان و دادههای مستند: این کار نهتنها باعث افزایش اعتبار صفحه شما میشود بلکه به کاهش شباهت محتوا با سایر صفحات کمک میکند.
- بررسی محتوا با ابزارهای تحلیل سئو: ابزارهایی هستند که میتوانند بخشهای تکراری را شناسایی کنند و در منحصربه فرد کردن آن کمک نمایند.
با انجام این کارها، نهتنها مشکل محتوای تکراری را برطرف میکنید بلکه کیفیت صفحات خود را نیز افزایش میدهید که در نهایت به بهبود رتبه سئو و افزایش تعامل کاربران منجر میشود.
درخواست حذف محتوای تکراری از سایتهای دیگر
گاهی اوقات، وبسایتهایی ممکن است بدون اجازه، محتوای شما را کپی و منتشر کنند که به این عمل Content Scraping گفته میشود. به رغم اینکه الگوریتمهای گوگل معمولاً منبع اصلی محتوا را تشخیص داده و در اولویت قرار میدهند، اگر نسخههای کپیشده محتوای شما در نتایج جستجو ظاهر شوند، میتوانید اقدامات لازم را جهت حذف محتوای تکراری انجام دهید.
- تماس مستقیم با مالک وبسایت
ابتدا، سعی کنید با مدیر یا مالک وبسایت خاطی تماس بگیرید و از او بخواهید که نسبت به حذف محتوای تکراری اقدام نماید. اکثر مدیران وبسایتها، برای جلوگیری از مشکلات حقوقی، درخواست شما را اجرا خواهند کرد. - ارسال درخواست حذف به گوگل (DMCA Takedown Request)
اگر تماس مستقیم نتیجهای نداشت، میتوانید از ابزار Google’s Legal Troubleshooter استفاده کنید و شکایت خود را تحت قانون DMCA ثبت نمایید. این ابزار به شما امکان میدهد درخواست حذف محتوای تکراری و کپیشده را مستقیماً به گوگل ارسال کنید. - بررسی و پردازش درخواست توسط گوگل
پس از ارسال شکایت، معمولاً بررسی گوگل چند روز طول میکشد تا محتوای کپیشده را از نتایج جستجو حذف کند.
برای افزایش احتمال پذیرش درخواست DMCA، هنگام ثبت شکایت، لینکهای صفحه اصلی محتوا و نسخههای کپیشده را ارائه دهید تا گوگل بتواند مقایسه و تصمیمگیری کند.
نتیجهگیری
محتوای تکراری یکی از چالشهای رایج در سئو است که میتواند تأثیر منفی بر رتبه وبسایت داشته باشد. این مشکل ممکن است به دلایل مختلفی از جمله پارامترهای URL، تفاوت در نسخههای دامنه، بازنشر محتوا و صفحهبندی ایجاد شود. خوشبختانه، روشهای متعددی مانند استفاده از ریدایرکت ۳۰۱، تگ کنونیکال، تگ Noindex و همچنین ایجاد محتوای منحصر به فرد، برای مدیریت و اصلاح این مشکل وجود دارد.