۵ ترند کلیدی سئوی سازمانی و هوش مصنوعی در سال ۲۰۲۵

هوش مصنوعی صرفاً جستجو را تحت تأثیر قرار نداده بلکه به‌صورت بنیادین در حال تغییر نحوهٔ یافتن اطلاعات توسط کاربران و شیوهٔ نمایش نتایج توسط موتورهای جستجو است. این تحول، در کنار فرصت‌های چشمگیر، چالش‌های جدید و پیچیده‌ای را برای سئوی سازمانی (Enterprise SEO) به همراه دارد.

سازمان‌ها اکنون با محیطی روبرو هستند که در آن، هوش مصنوعی نه‌تنها جستجو را بهبود می‌بخشد بلکه نحوه عملکرد بسیاری از فعالیت‌های بازاریابی و راهبردهای سئوی سازمانی را نیز بازتعریف می‌کند. در چنین شرایطی، تقریباً تمام سازمان‌های بزرگ ناچار خواهند بود، واحدهای سئوی خود را بروزرسانی کرده و ساختار آن را بازطراحی نمایند تا بتوانند خود را با این موج نوآوری همسو سازند.

تکامل سئوی سازمانی و جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی (AI-First Search)

رشد سریع هوش مصنوعی، رویکرد سازمان‌ها نسبت به سئوی سازمانی را کاملا بازتعریف کرده است. ادغام آن در Google AI Overviews و ظهور سرویس‌های جدیدی همچون Perplexity و ChatGPT Search، باعث شده‌ تا رویکردها از تطبیق ساده کلمات کلیدی به سمت درک هدف کاربر و ارائهٔ پاسخ‌های مکالمه‌محور و ترکیبی سوق یابد.

در حالی که گوگل همچنان با سهمی معادل ۹۲٪ از بازار، جایگاه غالب خود را حفظ کرده است اما سرویس های جدید با سرعت چشمگیری در حال رشد هستند، رشدی که انتظار می‌رود در سال ۲۰۲۵ شتاب بیشتری بگیرد.

تصویر(۱)

۱. درک رفتارهای جدید جستجو

در سال جاری، نحوهٔ تعامل کاربران با جستجو دستخوش تحولی بنیادین شده است. جستجو از شکل سنتیِ مبتنی بر کلمات کلیدی فاصله گرفته و به سمت تعاملات پیچیده‌تری پیش رفته که مبتنی بر محتوا (Context) بوده و در قالب‌ها و دستگاه‌های متنوعی انجام می‌گیرند.

چت‌بات‌ها و فناوری هوش مصنوعی مولد (Generative AI) به‌تدریج رفتار کاربران در جستجو را تحت تأثیر قرار داده‌اند. این تغییرات بر نحوهٔ طراحی استراتژی‌های سئوی سازمانی نیز تأثیر مستقیم گذاشته است؛ زیرا انتظارات کاربران از موتورهای جستجو تغییر کرده و اکنون انتظار می‌رود این موتورها هدف کاربران را درک کنند.

در حال حاضر، افراد برای دریافت پاسخ سؤالات خود از چت‌بات‌های هوشمند بهره می‌گیرند و در عین حال، بخشی از کاربران (به‌ویژه نسل Z) جستجو را توسط پلتفرم‌های اجتماعی انجام می‌دهند. این گروه به‌دنبال تجربه‌های مکالمه‌محور و شیوه‌های نوینی از تعامل در روند جستجو هستند.

کاربران امروزه با رویکردی متفاوت از گذشته وارد فرایند جستجو می‌شوند:

• پرسش‌های مکالمه‌محور: استفاده از زبان طبیعی در جستجو به‌طرز چشمگیری افزایش یافته است.
• جستجوهای چندمرحله‌ای: کاربران برای رسیدن به اهداف خود، اغلب چند جستجوی مرتبط انجام می‌دهند.
• رفتار چند-دستگاهی (Cross-Device): کاربر به طور متوسط در طول یک فرایند جستجو میان سه دستگاه مختلف جابجا می‌شود.
• انعطاف‌پذیری در قالب جستجو: کاربران امروزی آزادانه از میان جستجوی متنی، صوتی و تصویری یک مورد را انتخاب می کنند و از روش موردنظر با توجه به موقعیت و نیاز خود بهره می‌گیرند.

همچنین تغییرات ایجاد شده از سوی گوگل و موتورهای مبتنی بر هوش مصنوعی ایجاب می‌کند که سازمان‌ها برای تغییرات بزرگ پیش رو آمادگی داشته باشند:

• تعدد پلتفرم‌ها: از جستجوی سنتی تا موتورهای مبتنی بر هوش مصنوعی و موارد دیگر.

• قالب‌های متعدد جستجو: متنی، صوتی، تصویری.

• ادغام جستجو با هوش مصنوعی و ویدیو در انواع مختلف دستگاه‌ها.

• مراحل مختلف تعامل کاربر و جابجایی میان موتورهای جستجو و چت‌بات‌های هوش مصنوعی.

• الزامات جدید شخصی‌سازی بر اساس موتور جستجو و ترجیح کاربر.

تصویر(۲)

۲. گسترش چشم‌انداز هوش مصنوعی و جستجو: ترسیم آیندهٔ سئوی سازمانی

برخلاف موتورهای جستجوی سنتی، پلتفرم‌های مبتنی بر هوش مصنوعی، تفسیرهای جامع‌تری از درخواست های کاربران انجام می‌دهند و ضمن ارائه پاسخ‌های دقیق‌تر، سؤالات احتمالی بعدی را نیز پیش‌بینی می‌کنند. برای موفقیت در این شرایط، سازمان‌ها باید چارچوب سئوی سازمانی خود را برای انطباق با این روندها بازطراحی کنند.

این پلتفرم‌ها از ۳ طریق هدف موردنظر را محقق می‌سازند:

• نتایج جستجوی مولد (Generative Search Results): در حال حاضر موتورهای جستجو معمولا پاسخ‌های سفارشی تولید می‌کنند، نه اینکه صرفاً به محتوای موجود لینک بدهند. این بدان معنا است که سازمان‌ها باید علاوه بر نمایش در نتایج، برای ارائه محتوای با ارزش نیز بهینه‌سازی انجام دهند.

• سازگاری با جستجوی چندوجهی (Multimodal Search): قابلیت جستجو از طریق متن، تصویر، صدا و حتی ویدیو به‌طور همزمان، استانداردی جدید می باشد. سازمان‌ها باید اطمینان پیدا کنند که محتوای آنها برای تمامی این قالب‌ها بهینه‌سازی شده است.

• تحلیل آنی محتوا (Real-Time Content Analysis): موتورهای هوش مصنوعی اکنون می‌توانند محتوا را به‌صورت آنی تحلیل و درک کنند که این موضوع بر اهمیت بروز بودن و اصالت محتوا می‌افزاید.

این تغییرات باعث شده تا بازاریابان سئوی سازمانی نقش پررنگ‌تری در تولید محتوایی ایفا کنند که معتبر، دقیق و ساختارمند باشد؛ محتوایی که بتواند توسط موتورهای جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی شناسایی شده و در پاسخ‌ها مورد استفاده قرار گیرد. تحول در حوزهٔ جستجو تنها به غول‌هایی مانند گوگل محدود نمی‌شود؛ سرویس دهندگان جدیدی مانند You.com، مرورگر Brave (با تمرکز بر حفظ حریم خصوصی) و مدل هوش مصنوعی Claude از شرکت Anthropic نیز وارد این رقابت شده‌اند.

در کنار آنها، نباید نقش پلتفرم‌های اجتماعی را نادیده گرفت. بسیاری از این پلتفرم‌ها در حال توسعه موتورهای جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی هستند. برای مثال، متا در حال ایجاد یک شاخص جستجو برای تقویت عملکرد چت‌بات Meta AI است تا وابستگی‌ خود به گوگل را کاهش دهد. با در نظر گرفتن اهمیت فزایندهٔ شناخت دقیق مخاطبان و هدف‌گیری جمعیتی، پلتفرم‌هایی مانند TikTok، Instagram و Snap به ابزارهایی کلیدی برای جستجو و ارائه اطلاعات به نسل Z تبدیل شده‌اند.

تصویر(۳)

دستگاه‌ها

تا پایان سال ۲۰۲۵، تعداد دستگاه‌های پوشیدنی ارسال‌شده در سراسر جهان به رقم قابل‌توجه ۵۳۷.۹ میلیون واحد خواهد رسید؛ رقمی که نشان‌دهندهٔ رشد سریع این بازار می باشد. این حوزه اکنون به یکی از موضوعات نوظهور و مهم برای فعالیت متخصصان سئوی سازمانی تبدیل شده است. در حوزه‌هایی مانند واقعیت افزوده (AR)، واقعیت مجازی (VR)، عینک‌های هوش مصنوعی و گجت‌های هوشمند، «راحتی استفاده» و «پذیرش کاربران» از عوامل اصلی موفقیت هستند.

ترکیب هوش مصنوعی و دستگاه‌های پوشیدنی فراتر از صرفاً کار با گجت‌ها است بلکه هدف آن ایجاد نوعی «رابطهٔ همزیستی» میان انسان و فناوری هوشمند می باشد، موضوعی مهم که در سال ۲۰۲۵ باید به‌طور جدی مورد توجه قرار گیرد.

روابط گسترده‌تر در اکوسیستم شرکت‌های بزرگ فناوری

همچنین باید توجه داشت که با وجود رقابت در حوزهٔ جستجو، مشارکت‌ها و همکاری‌هایی نیز انجام می شود که بازاریابان سئوی سازمانی باید آنها را رصد کنند. ترکیب «Apple Intelligence» و «ChatGPT» موضوعی است که باید در آینده زیر نظر گرفته شود زیرا می‌تواند مسیر سئوی سازمانی مبتنی بر موبایل را تغییر دهد.

۳. درک موتورهای جستجوی مختلف و کاربردهای گوناگون آنها

بازاریابان با اکوسیستمی متنوع مواجه خواهند شد که در آن، پلتفرم‌های متعدد مبتنی بر هوش مصنوعی، به نیازها و مقاصد جستجوی متفاوتی از سوی کاربران پاسخ می‌دهند. موتورهای جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی مانند Google AIO، ChatGPT و Perplexity، شیوه‌های متنوعی برای جستجو و استفاده اطلاعات ارائه کرده‌اند.

در این مقاله، ۳ مورد اصلی از این شیوه‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرند:

تصویر(۴)

Google AI Overviews

ورود گوگل به این فضا از طریق AI Overviews نشان‌دهندهٔ تحول جستجوی سنتی است. این خلاصه‌های تولیدشده توسط هوش مصنوعی، در بالای نتایج جستجو ظاهر می‌شوند و به کاربران پاسخ های سریعی ارائه می‌دهند، در حالی که همچنان دسترسی به بخش‌های سنتی جستجو حفظ شده است. AI Overviews نتایج جستجو را برای کاربران خلاصه می‌کند که غالباً منابع معتبر را مشخص کرده و پاسخ‌های مختصر را در بالای صفحهٔ جستجو ارائه می‌دهد.

• عملکرد: AI Overviews گوگل، خلاصه‌های تولیدشده توسط هوش مصنوعی را در بالای نتایج جستجو ارائه می‌دهد و پاسخ سریع و فشرده‌ای درباره محصولات و ترندها فراهم می‌سازد.

• تجربهٔ کاربری: ترکیب خلاصه‌های تولید شده توسط هوش مصنوعی و نتایج سنتی جستجو، دسترسی جامع به اطلاعات و ارتباط مستقیم با خرده‌فروشان و منابع مختلف را برای کاربران فراهم می کند.

• مزایا: بهره‌گیری از پایگاه‌دادهٔ گستردهٔ جستجوی گوگل، اطلاعات کسب‌وکارهای محلی و ایندکس لحظه‌ای (Real-Time Indexing).

موتور جستجوی Perplexity

قدرت اصلی موتور جستجوی Perplexity در آن است که منابع را مستقیماً در پاسخ‌های خود ادغام می‌کند و بدین ترتیب خلاصه‌هایی ارائه می‌دهد که قابل اعتماد هستند. می‌توان آن را به‌عنوان یک دستیار پژوهشی تصور کرد که اطلاعات را یافته و به‌وضوح نشان می‌دهد که این اطلاعات از کجا آمده‌اند. این امر موجب می‌شود Perplexity برای مقایسهٔ سریع منابع مختلف و گردآوری اطلاعات معتبر، بسیار مفید باشد.

• عملکرد: Perplexity یک موتور جستجوی مکالمه‌محور است که از مدل‌های زبانی بزرگ برای پاسخ‌گویی استفاده می‌کند؛ این پاسخ‌ها بر پایهٔ منابع وب تهیه می‌شوند و لینک‌ آنها درون‌متن درج می‌گردد.

• تجربهٔ کاربری: ارائهٔ پاسخ های مختصر و تولید شده توسط هوش مصنوعی همراه با منابع، به کاربران جهت مقایسهٔ سریع و جمع‌آوری اطلاعات کمک می‌کند.

مزایا: کارایی بالا در ارائهٔ اطلاعات خلاصه‌شده همراه با منابع معتبر که اعتبارسنجی پاسخ را برای کاربران آسان می‌سازد.

ChatGPT Search

ChatGPT Search از live index بینگ برای نمایش نتایج بروز استفاده می‌کند. این قابلیت اکنون در ChatGPT Search ادغام شده است؛ رویکرد مکالمه‌محور آن همراه با منابع مشخص، امکان دسترسی مؤثر کاربران به اطلاعات بروز و مرتبط را فراهم می‌سازد.

• عملکرد: ChatGPT Search شرکت OpenAI، قابلیت جستجوی زنده در وب را با چت‌بات هوش مصنوعی ادغام کرده و اطلاعات بروزی از جمله محصولات، قیمت‌ها و موجودی‌ها را ارائه می‌دهد.

• تجربهٔ کاربری: پاسخ‌های مکالمه‌محور با لینک مستقیم به منابع، تجربه‌ای جذاب برای کاربران فراهم می‌سازد.

• مزایا: ارائهٔ پاسخ اختصاصی و اطلاعات دقیق دربارهٔ محصولات که به تصمیم‌گیری آگاهانهٔ کاربران کمک می‌کند.

تصویر(۵)

۴. حفظ سئوی فنی در کنار تولید محتوای مبتنی بر اعتبارسازی

با وجود تحولات گسترده‌ای که هوش مصنوعی و فناوری‌های نوین در چشم‌انداز جستجو ایجاد کرده‌اند، اصول پایه‌ای سئوی فنی همچنان نقشی حیاتی در موفقیت ایفا می‌کنند.

برای بهینه‌سازی مؤثر در عصر هوش مصنوعی، بهره‌گیری از داده‌های ساختاریافته (Structured Data) و نشانه‌گذاری اسکیما (Schema Markup) اهمیت ویژه‌ای دارد. این مؤلفه‌های فنی به‌نوعی پل ارتباطی میان برند، محتوا و سیستم‌های هوش مصنوعی هستند و به این فناوری‌ها کمک می‌کنند تا اطلاعات را بهتر تحلیل و تفسیر نمایند.

نشانه‌گذاری اسکیما به موتورهای هوشمند کمک خواهد کرد تا موارد زیر را شناسایی و درک کنند:

• سؤالات رایج و منابع موردنظر کاربران
• ویژگی‌ها و مشخصات دقیق محصولات
• نظرات و بازخوردهای مشتریان
• میزان تخصص و صلاحیت نویسندگان محتوا

ایجاد اعتماد و اعتبار سازی دیجیتال

موفقیت در جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی مستلزم ایجاد اعتبار برای محتوا می باشد. پلتفرم‌های جستجوی مدرن مبتنی بر هوش مصنوعی، اعتبار محتوا را از زوایای مختلف ارزیابی می‌کنند و اهمیت زیادی برای محتوایی قائل‌ هستند که از منابع تأییدشده و معتبر منتشر می‌شود. این تغییر رویکرد، بدان معنا است که تولیدکنندگان محتوا باید تمرکز خود را روی ساخت و حفظ اعتبار خود به‌عنوان ارائه‌دهندگان اطلاعات معتبر قرار دهند.

ایجاد اقتدار و سئوی سازمانی به عوامل زیر وابسته است:

• تولید محتوا بر پایهٔ تخصص واقعی: همکاری با متخصصان حوزه‌های مختلف برای تولید محتوای کامل و معتبر، ضروری است. تخصص نویسنده باید از طریق اطلاعات دقیق بیوگرافی و مدارک صلاحیت حرفه‌ای، نمایش داده شود.

• لینک‌سازی راهبردی: هرچند نقش بک‌لینک‌ها دچار تحول شده است اما همچنان نشانه‌هایی مهم برای جلب اعتماد به شمار می‌روند. تمرکز باید روی ایجاد روابطی باشد که منجر به درج طبیعی لینک در وب‌سایت‌های معتبر شود.

• یکپارچگی با پلتفرم‌های معتبر: استراتژی محتوایی باید با مراجع و نهادهای معتبر حوزه تخصصی مرتبط، همسو باشد. این رویکرد موجب افزایش اعتبار محتوا نزد مخاطبان و موتورهای جستجو خواهد شد.

 

تصویر(۶)

۵. تسلط بر فرمت های تصویری جدید: ظهور جستجوی چندوجهی (Multimodal Search)

امروزه جستجوی چندوجهی که ترکیبی از متن، صدا، تصویر و ویدیو است، در حال تبدیل شدن به استاندارد جدیدی در تجربهٔ جستجو می باشد. بر اساس گزارش BrightEdge درباره AI Overviews، میزان ارجاعات مرتبط با تجارت الکترونیک در YouTube تا ۱۲۱ درصد افزایش یافته است. این موضوع نشان می‌دهد که هوش مصنوعی مولد اکنون توانایی درک محتوای ویدیویی را نیز دارد و می‌تواند از آن برای ارائهٔ پاسخ استفاده کند.

بر خلاف روش‌های سنتی که کسب رتبه ویدیوها به زیرنویس و فراداده (Metadata) وابسته بود، در سیستم‌های مبتنی بر هوش مصنوعی، تعیین ارتباط بین محتوای ویدیویی و متن، به‌صورت یکپارچه انجام می‌شود. بنابراین، سازمان‌ها باید استراتژی سئوی سازمانی چندرسانه‌ای خود را توسعه دهند تا انواع مختلف محتوا اعم از تصویری، ویدیویی یا صوتی را به خوبی پشتیبانی کنند.

با زبان کاربران خود صحبت کنید

با گسترش جستجوی صوتی، دیگر نمی‌توان صرفاً به بهینه‌سازی سنتی کلمات کلیدی اکتفا کرد. محتوا باید بازتاب‌دهندهٔ الگوهای گفتاری طبیعی باشد و به همان شکلی سؤالات را پاسخ دهد که کاربران واقعاً آنها را مطرح می‌کنند.

برای مثال، جستجوی تایپی مانند «بهترین رستوران ایتالیایی در سن متئو» با پرسش صوتی «کجا می‌تونم غذای ایتالیایی اصیل نزدیک من در سن متئو پیدا کنم؟» تفاوت دارد و محتوای شما باید قابلیت پاسخگویی به هر دو شکل را داشته باشد.

تجربه‌های بصری غنی‌تری خلق کنید

با استفاده از عناصر رسانه‌ای جذاب، می‌توان ضمن تقویت داستان‌سرایی (storytelling) محتوا، اثربخشی سئو را افزایش داد. این عناصر شامل موارد زیر هستند:

• عکس‌های حرفه‌ای
• گرافیک‌های اختصاصی برای توضیح مفاهیم پیچیده
• ویدیوهای آموزشی و معرفی محصولات یا خدمات

تصویر(۷)

رسانه‌های خود را برای موفقیت در سئوی مبتنی بر هوش مصنوعی آماده کنید

برای آنکه سیستم‌های هوش مصنوعی بتوانند محتوای چندرسانه‌ای شما را به‌درستی درک و ایندکس کنند، باید اقدامات زیر را در نظر گرفت:

• استفاده از نشانه‌گذاری فنی (technical markup) دقیق برای تصاویر و ویدیوها
• ارائهٔ توضیحات کامل برای هر رسانه جهت مشخص کردن معنا و مفهوم
• اطمینان از هماهنگی تمام عناصر بصری با پیام اصلی برند

سئوی سازمانی: تمرکز بر زمان حال، آمادگی برای آینده

هرچند گوگل همچنان نقش غالب را در فضای جستجو ایفا می‌کند اما بازاریابان باید بین بهینه‌سازی برای جستجوی سنتی و AI Overviews تعادل برقرار نمایند. همچنین موتورهای جستجوی نوظهور نیز باید در راهبرد سئو مورد توجه قرار گیرند. با توجه به روندهای حقوقی و قانونی که پیرامون جستجو و هوش مصنوعی در حال شکل‌گیری است، تمرکز سازمان‌ها باید روی عملکرد فعلی باشد و در عین حال برای تحولات آینده آماده بمانند.

نتیجه گیری 

امروزه تمرکز متخصصان سئوی سازمانی باید روی ایجاد هماهنگی کامل میان سئو و سایر بخش‌های بازاریابی، از وب‌سایت گرفته تا تیم برندینگ، معطوف باشد. این امر مستلزم تدوین سیاست‌های داخلی مشخص دربارهٔ نحوهٔ بهره‌گیری از هوش مصنوعی در فرآیندهای سئو و تولید محتوا و همچنین استفاده هوشمندانه این فناوری برای تحلیل، تولید، بهینه‌سازی محتوا در مقیاس وسیع است. 

هدف نهایی آن است که برند، فارغ از ابزار جستجوی مورد استفادهٔ کاربران، در چارچوب سئوی سازمانی نوین به‌عنوان مرجعی معتبر شناخته شود. در فضای پیچیده و پویا‌ی سئوی مدرن، دستیابی به موفقیت نیازمند رویکردی یکپارچه و چندوجهی است؛ رویکردی که بر پایهٔ همکاری مستمر میان تیم‌های سئو، محتوا، فنی و متخصصان هوش مصنوعی استوار باشد. در این مسیر ۳ اصل کلیدی پایش، تطبیق و رشد باید محور تصمیم‌گیری‌ها و اقدامات راهبردی قرار گیرند.