GitLab چیست؟ معرفی کامل و مزایای آن در توسعه نرم‌افزار

شاید بارها نام گیت لب به گوش‌تان خورده باشد اما Gitlab چیست؟ گیت لب یک پلتفرم مخزن گیت (Git repository) متن باز است. همانند گیت هاب، GitLab نیز به شما این امکان را می دهد که کد پروژه‌های خود را در یک مکان مرکزی ذخیره کنید، از کنترل نسخه (version control) برای پیگیری ساده تر تغییرات استفاده کرده و شاخه هایی (branches) برای توسعه غیرهمزمان (asynchronous development) ایجاد نمایید. اما تفاوت GitLab و GitHub نیز از کسی پوشیده نیست.

برخلاف گیت هاب، شما می توانید GitLab را در زیرساخت خود به عنوان یک مخزن داخلی میزبانی کنید. این ویژگی امنیت را بهبود می بخشد زیرا شما کنترل و مالکیت کامل ابزار را در اختیار دارید.

GitLab نسخه رایگانی ارائه می دهد که برای استقرار پروژه های شخصی و کوچک مناسب است. اگر به ویژگی های پیشرفته تری مانند داشبورد CI/CD و ابزار مدیریت کاربران نیاز دارید، می توانید پلن های پریمیوم را خریداری کنید.

 

تصویر(۱)

عملکردهای اصلی GitLab

در ادامه برخی از عملکردهای اصلی GitLab آمده اند که می توانند به بهبود بهره وری پروژه های توسعه وب شما کمک کنند:

مدیریت کد منبع گیت (Git SCM)

GitLab به توسعه دهندگان این امکان را می دهد که مدیریت کد منبع گیت (Git SCM) را در جریان توسعه پروژه خود پیاده سازی کنند. این ویژگی به آنها کمک می کند تا کدها را به طور مؤثرتری مدیریت نمایند و از ویژگی های زیر بهره مند شوند:

• کنترل نسخه: Git SCM به طور مداوم تغییرات کد در مخزن شما را پیگیری می کند. این کار باعث می شود تا بتوانید تغییرات مشکل ساز را به حالت قبل بازگردانید و بدون نگرانی از آسیب دائمی به پروژه، آزادانه کار کنید.
• شاخه سازی (Branching) و ادغام: توسعه دهندگان می توانند خط توسعه جداگانه ای از کد اصلی ایجاد کنند. این ویژگی به چندین نفر اجازه می دهد که همزمان تغییراتی در پروژه اعمال نمایند بدون اینکه فایل اصلی تغییر کند.
• رفع تعارض: Git SCM هنگام ادغام تغییرات در خطوط مشابه، به کاربر هشدار می‌دهد تا از هم پوشانی و بروز خطا جلوگیری شود.
• همکاری مؤثر: چندین کاربر می توانند با استفاده از Git SCM به صورت همزمان روی بخش های مختلف پروژه کار کرده و حجم کاری را به طور مؤثر توزیع کنند.

پایپ لاین های CI/CD 

CI/CD روشی برای خودکارسازی فرایند توسعه اپلیکیشن از مرحله آزمایش تا استقرار نهایی است. این متدولوژی با افزایش کارایی و کاهش احتمال خطا، به توسعه دهندگان کمک می کند تمرکز بیشتری روی نوشتن کد و پیاده سازی سریع تر ویژگی های جدید داشته باشند.

پایپ لاین (pipeline)، جریان اجرای CI/CD در پروژه است و شامل مراحل مختلفی مانند آزمایش (CI) و وظایف مربوط به استقرار یا ادغام شاخه ها (CD) می شود. اما پایپ لاین Gitlab چیست؟ GitLab ابزار CI/CD اختصاصی خود را فراهم کرده که امکان تعریف، اجرا و یکپارچه سازی پایپ لاین ها را به همراه سایر قابلیت ها مانند سیستم مدیریت کد (SCM) فراهم می کند.

همچنین، ویژگی Auto DevOps در GitLab می تواند به طور خودکار ساختار پروژه را شناسایی کرده و پایپ لاین مناسب را بر اساس الگوهای از پیش تعریف شده ایجاد کند. پایپ لاین های GitLab کاملاً قابل تنظیم هستند و از چندین رانر (Runner) برای اجرای وظایف مختلف پشتیبانی می کنند.

ابزار مدیریت پروژه Gitlab چیست؟

توسعه دهندگان می توانند از امکانات متنوع مدیریت پروژه در GitLab برای برنامه ریزی، پیگیری وظایف و تقسیم کار بهره ببرند. این قابلیت ها به ویژه در محیط های تیمی، همکاری را ساده تر و موثرتر می کنند.

برای نمونه، می توان یک milestone (هدف کلیدی) تعریف کرد تا مجموعه ای از مشکلات و درخواست ها را تا مهلت مشخصی به پایان برساند و روند پیشرفت را دنبال کرد. علاوه بر این، می توان چند milestone را در یک ساختار بزرگ تر به نام epic گروه بندی کرد. این اقدام برای برنامه ریزی بلندمدت و هماهنگی میان تیم ها بسیار مفید است.

تصویر(۲)

ابزار GitLab Issue Board نیز نمایی کلی از پروژه و پیشرفت آن ارائه می دهد. این بورد قابلیت پیکربندی به صورت Kanban یا Scrum را دارد و به شما اجازه می دهد پروژه تان را بر اساس چارچوب مدیریتی دلخواه مدیریت و نظارت کنید.

ویژگی‌های امنیتی GitLab چیست؟

ابزارهای امنیتی GitLab به طور خودکار کد پایه اپلیکیشن شما را در طول کل چرخه توسعه اسکن می کنند تا از ایمنی آن اطمینان حاصل نمایند. در این بخش برخی از ویژگی‌های امنیتی GitLab ارائه شده است:

• آزمون امنیتی اپلیکیشن ایستا (SAST): اسکن خودکار که به جستجوی آسیب پذیری های شناخته شده در کد اپلیکیشن شما می پردازد.
• آزمون امنیتی اپلیکیشن پویا (DAST): گیت لب حملات سایبری دنیای واقعی را روی اپلیکیشن در حال اجرا شبیه سازی می کند تا پیکربندی های نادرست یا مشکلاتی که سایر ابزارها قادر به شناسایی آنها نیستند، بیابد.
• شناسایی اسرار (Secret Detection): گیت لب به طور خودکار کد را برای یافتن توکن ها، کلیدهای مخفی و اطلاعات حساس که ممکن است جهت اتصال به سرویس های خارجی استفاده شده باشند، بررسی می کند. این قابلیت از انتشار ناخواسته چنین اطلاعاتی در مخزن جلوگیری می نماید.
• اسکن وابستگی ها (Dependency Scanning): این ویژگی در زمان ساخت پروژه، اقدام به اسکن کتابخانه ها و پکیج های مورد استفاده درون اپلیکیشن نموده و آسیب پذیری های امنیتی آنها را شناسایی می کند.

GitLab داشبورد امنیتی (Security Dashboard) و مرکز امنیتی (Security Center) را نیز ارائه می دهد که این امکان را فراهم می‌کند تا تمام آسیب پذیری های اپلیکیشن خود را سریع تر شناسایی و برطرف کنید.

 

تصویر(۳)

مزایای GitLab چیست؟

GitLab یک پلتفرم کامل برای مدیریت کد، همکاری تیمی و خودکارسازی فرایند توسعه نرم‌افزار است. در ادامه به چند دلیل مهم برای انتخاب GitLab اشاره می‌شود:

• پلتفرم جامع DevOps

GitLab دارای ویژگی های زیادی است که می تواند کارایی کل چرخه توسعه شما را از ایجاد مسائل تا استقرار بهبود دهد. این مزایای GitLab نیاز به ابزارهای شخص ثالث را کاهش داده و جریان کار را ساده می کند. شما می توانید وظایف را با استفاده از ابزار مدیریت پروژه GitLab توزیع کنید، با SCM به طور موثرتری همکاری نمایید، پایپ لاین CI/CD بسازید و عملکرد پروژه را زیر نظر بگیرید.

• افزایش بهره وری: با پشتیبانی از branching و کنترل نسخه، GitLab امکان همکاری همزمان و مؤثر را فراهم می نماید. پایپ لاین های قابل تنظیم CI/CD نیز به شما کمک می کنند وظایف را خودکارسازی کرده و خطاها را زودتر شناسایی کنید. در نتیجه سرعت توسعه افزایش می یابد.

• متن باز و قابل توسعه: GitLab یک پروژه متن باز است؛ بنابراین می توانید آن را مطابق نیاز خود تغییر دهید یا با سرویس های داخلی سازگار کنید. این ویژگی مخصوصاً برای تیم هایی که به انعطاف پذیری بالا نیاز دارند مفید است.

• تعامل فعال جامعه: ماهیت متن باز بودن GitLab موجب مشارکت گسترده کاربران می شود. توسعه پلاگین، بررسی کد منبع برای کشف باگ ها و مشارکت در حل مشکلات از جمله مزایای این تعامل است.

•  مقیاس پذیری آسان: GitLab را می توان روی سرورهای مختلف به صورت خود میزبان (self-hosted) اجرا کرد. با استفاده از سخت افزار مناسب و معماری مقیاس پذیر، می توانید منابع را با رشد پروژه افزایش دهید. همچنین GitLab از مقیاس پذیری افقی (Horizontal scalability) پشتیبانی می کند؛ یعنی می توانید سرویس های مختلف مانند Load Balancer، ابزارهای نظارتی یا خود GitLab را روی سرورهای جداگانه اجرا کنید.

برای خرید سرورهای گیت لب میهن وب هاست اینجا کلیک کنید.

چه کسانی باید از GitLab استفاده کنند؟

GitLab یک ابزار قدرتمند برای طیف وسیعی از کاربران در حوزه توسعه نرم افزار است. در ادامه، افرادی که بیشترین بهره را از GitLab می برند معرفی می شوند:

توسعه دهندگان مستقل: GitLab برای برنامه نویسان مستقل گزینه ای کامل است زیرا تمام ابزارهای لازم برای مدیریت پروژه، کنترل نسخه، CI/CD و استقرار را در یک مکان فراهم می کند.

از آنجایی که GitLab متن باز و رایگان است، برای کسانی که به دنبال کاهش هزینه ها هستند، انتخابی مناسب محسوب می شود.

تیم های توسعه: تیم ها می توانند با استفاده از امکانات GitLab مانند branching، کنترل نسخه و … همکاری موثرتری داشته باشند.

اعضا می توانند وظایف را تقسیم کرده، پیشرفت را پیگیری نموده و در یک محیط یکپارچه با یکدیگر کار کنند.

شرکت ها و سازمان ها: GitLab برای شرکت ها نیز مناسب است زیرا ابزارهای امنیتی داخلی، CI/CD پیشرفته و امکان خودمیزبانی را ارائه می دهد.

این ویژگی ها به سازمان ها کمک می کنند توسعه امن تری داشته باشند، سریع تر ویژگی های جدید ارائه دهند و بهتر با نیازهای بازار هماهنگ شوند.

نتیجه گیری

در این مقاله تلاش شد تا به سوال”Gitlab چیست” پاسخ داده شود. GitLab یک پلتفرم متن باز و قدرتمند برای مدیریت مخازن گیت و اجرای فرآیندهای DevOps است. با پشتیبانی از ابزارهایی مانند کنترل نسخه، CI/CD، مدیریت پروژه و امنیت، گیت لب امکان همکاری موثر و توسعه سریع تر را برای توسعه دهندگان مستقل، تیم ها و سازمان ها فراهم می کند. می به همین دلیل است که امروزه آموزش GitLab و استفاده از آن نیز مورد توجه قرار گرفته است.