نرم افزار ماتومو (که پیش‌تر با نام نرم افزار Piwik شناخته می‌شد) روز به روز محبوبیت بیشتری پیدا می‌کند. از آنجا که Matomo روی سرور کاربر نصب می‌شود و مالکیت داده‌ها در اختیار کاربر باقی می‌ماند، این نرم‌افزار بهترین گزینه برای مواردی مانند بخش عمومی، مراقبت‌های بهداشتی یا شرکت‌های حقوقی است که به ابزارهای تحلیلی نیاز دارند.
تصویر(۱)
تحلیلگر وب متن‌باز Matomo چیست؟
ماتومو یک نرم‌افزار متن‌باز (open-source) می باشد. این بدان معنا است که می‌توانید نرم‌افزار را دانلود نمایید، عملکردهای آن را بررسی کرده و با سفارشی‌سازی تنظیمات، رایگان از آن استفاده کنید.
همچنین می‌توانید این نرم‌افزار تحلیلی را روی سرور خود نصب نمایید. سرور می‌تواند به صورت فیزیکی در محل شرکت شما باشد یا از خدمات ابری ارائه‌شده توسط شرکت‌هایی مانند آمازون، گوگل یا مایکروسافت استفاده کنید. در این حالت، تمام داده‌های بازدیدکنندگان که از طریق تحلیل جمع‌آوری می‌شوند، فقط در پایگاه داده شما ذخیره خواهند شد.
خدمات ابری، مانند آنچه که توسط شرکت Innocraft ارائه می‌شود، ساده‌ترین راه برای شروع استفاده از نرم افزار ماتومو است. داده‌های بازدیدکنندگان در سرویس ابری سرویس دهنده ذخیره می‌شوند اما شرکت شما همچنان مالکیت داده‌های جمع‌آوری‌شده را حفظ می‌کند.
نحوه پیاده‌سازی نرم افزار ماتومو
چه از سرور خود استفاده کنید و چه خدمات ابری، نرم‌افزار تحلیلی روی وب‌سایت شما نصب می‌شود و فرآیند راه‌اندازی آن مشابه برنامه‌هایی مانند گوگل آنالیتیکس است. به عبارتی برخی این ابزار را جایگزین گوگل آنالیتیکس می‌دانند.
کد ردیابی ماتومو که به آن tag می‌گویند، به قالب وب‌سایت اضافه می‌گردد و هر بار که از صفحه‌ای بازدید شود، اجرا خواهد شد. این تگ یک کد جاوا اسکریپت است که داده‌های دریافتی را به پایگاه داده ارسال می‌کند.
شما می‌توانید نرم افزار Matomo را مستقیماً روی وب‌سایت نصب کنید یا از یک برنامه جداگانه مدیریت تگ استفاده نمایید. این برنامه هنگام نصب از طریق گوگل تگ منیجر نیز به خوبی کار می‌کند. علاوه بر این، نرم افزار Piwik Pro یک سرویس مدیریت تگ ویژه برای کاربرانی ارائه می‌دهد که به دلایلی می‌خواهند به طور کامل از خدمات گوگل دوری کنند.
مقایسه منطق ماتومو و گوگل آنالیتیکس
اگر پیش‌تر از گوگل آنالیتیکس یا Snoobi استفاده کرده باشید، شروع کار با نرم افزار ماتومو آسان است. همچنین می توانید از این نرم افزار به عنوان جایگزین گوگل آنالیتیکس استفاده نمایید. بیشتر ویژگی‌های گوگل آنالیتیکس و Snoobi در ماتومو نیز یافت می‌شوند. از آنجا که این سیستم‌ها اصطلاحات متفاوتی را استفاده می‌کنند، بهتر است از تفاوت‌های اصلی آگاه باشید.
Matomo از اصطلاحات قدیمی گوگل آنالیتیکس برای کاربران استفاده می‌کند. users گوگل، در این نرم افزار، visitors نامیده می‌شوند و sessions به visits تبدیل می‌گردند. منابع ترافیک در منوی Referers قابل مشاهده هستند. این موارد را به خاطر داشته باشید تا بتوانید از گزارش‌های کلیدی استفاده کنید.
تصویر(۲)
رابط کاربری
منطق رابط کاربری نرم افزار ماتومو به گوگل آنالیتیکس نزدیک است. در نرم افزار Matomo، منوی اصلی سمت چپ قرار دارد، درست مانند گوگل آنالیتیکس. گزارش‌های مختلف از طریق منوی اصلی در ابزار قابل دسترسی هستند.
منوی کشویی در نوار ناوبری بالا شامل سایت‌های مختلف، انتخاب بازه زمانی گزارش، بخش viewed و افزودن عناصر جدید به گزارش است. آشنایی با نرم افزار ماتومو آسان می باشد. کافی است گزارش‌های موجود در منوی سمت چپ را بررسی کنید تا به سرعت با ویژگی‌های نرم افزار Matomo آشنا شوید.
تصویر(۳)
Visitors (بازدیدکنندگان)
تمام گزارش‌های مربوط به مخاطبان وب‌سایت در منوی Visitors قرار دارند. نرم افزار ماتومو مدت‌ها است امکان بررسی کاربران به صورت جداگانه را با دقتی بالا فراهم کرده که گوگل آنالیتیکس تنها یک سال پیش آن را معرفی نمود. تحلیل مسیر هر کاربر به صورت جداگانه، تصویر بسیار متنوع‌تری از کاربران و قابلیت استفاده ارائه می‌دهد.
برای هر بازدیدکننده، می‌توانید زمان بازدید، سرویس دهنده اینترنت، مکان جغرافیایی و داده‌های مربوط به صفحات مشاهده‌شده را ببینید. علاوه بر این، داده‌های مرورگر، سیستم‌عامل و دستگاه نیز قابل مشاهده هستند.
گزارش‌های کاربری نرم افزار Matomo در مقایسه با گزارش‌های مشابه گوگل آنالیتیکس، یک نقص آشکار دارد. ماتومو نمی‌تواند سن، جنسیت یا علایق کاربران را که برای تبلیغ‌کنندگان ضروری است، شناسایی کند.
تصویر(۴)
Actions (اقدامات)
منوی Actions ماتومو معادل منوی Behavior در گوگل آنالیتیکس است. در بخش Actions، داده‌های مربوط به صفحات مشاهده‌شده، صفحات فرود، صفحات خروج، استفاده از جستجوی وب‌سایت و ردیابی رویدادها را خواهید یافت. ردیابی رویدادها در این ابزار مشابه گوگل آنالیتیکس است. در نرم افزار Matomo، رویدادها به event categories و event actions تقسیم می‌شوند و می‌توان به هر رویداد یک نام و مقدار اختصاص داد.
ماتومو کلیک روی وب‌سایت‌های خارجی و دانلود فایل‌ها را به عنوان یک دسته جداگانه ردیابی می‌کند. بنابراین نیازی به استفاده از ردیابی رویداد برای این موارد نیست.
Referers (منابع ارجاع)
منابع ترافیک در منوی Referers یافت می‌شوند. نرم افزار ماتومو تمام منابع ترافیک را در بخش Referers ثبت می کند، مانند بازدیدکنندگانی که از طریق لینک، سشن های تبلیغات یا موتورهای جستجو وارد وب‌سایت شده‌اند.
آیا می‌توان از نرم افزار Matomo به عنوان ابزاری برای بازاریابی دیجیتال استفاده کرد؟
اگر نیازهای تحلیلی چندان پیچیده نباشند، نسخه رایگان ماتومو می‌تواند این نیازها را به خوبی سایر نرم‌افزارهای تحلیلی، برآورده کند. اگر ویژگی‌های پایه کافی نباشند، می توانید افزونه‌های موردنیاز خود را در بازار ماتومو (Matomo Marketplace) پیدا کنید. برخی از این افزونه‌ها رایگان و برخی پولی هستند.
اگر به خدمات یک متخصص ماهر در زمینه PHP و SQL دسترسی داشته باشید، محدودیتی نخواهید داشت اما اگر بخواهید ویژگی‌های این ابزار را تغییر دهید و بودجه یا مهارت لازم را ندارید، باید به یک جایگزین اختصاصی (مانند گوگل آنالیتیکس) روی بیاورید.
تحلیل وب با ماتومو برای بخش عمومی، مراقبت‌های بهداشتی و رفاه اجتماعی مناسب است. همچنین انتخابی عالی برای شرکت‌هایی مانند دفاتر حقوقی یا بخش مالی به شمار می‌رود.
نتیجه‌گیری
نرم افزار ماتومو به عنوان یک نرم‌افزار تحلیلگر وب متن‌باز، با ارائه کنترل کامل بر داده‌ها و انعطاف‌پذیری در نصب و استفاده، گزینه‌ای قدرتمند و محبوب برای سازمان‌ها و شرکت‌هایی است که به حفظ حریم خصوصی و مالکیت داده‌ها اهمیت می‌دهند. نسبت به گوگل آنالیتیکس، ماتومو توسط ویژگی‌های مشابه و رابط کاربری آشنا، همراه با امکاناتی مانند ردیابی دقیق بازدیدکنندگان و ابزارهای پیشرفته، جایگزینی مناسب ارائه می‌دهد.
سهولت استفاده و گزینه‌های نصب متنوع، تحلیل وب با ماتومو را ارزشمند نموده است.