حملات ویروسی همیشه برای کاربران کامپیوتر کابوس بوده‌اند. نرم‌افزارهای مخرب می‌توانند با کند کردن سیستم یا تهدید امنیت داده‌های شخصی، پیامدهای جدی به همراه داشته باشند. تجربه سال‌ها استفاده از سیستم‌عامل‌های مختلف نشان می‌دهد که امنیت ویندوز در برابر ویروس و مقایسه با سیستم‌عامل‌هایی نظیر مک و لینوکس، کمتر می باشد. این موضوع تنها بر اساس تجربه های شخصی نیست بلکه یک پدیده مستند و شناخته‌شده است که سوال مهمی را مطرح می‌کند:
چرا ویندوز در برابر حملات ویروسی بیشتر در معرض خطر قرار دارد؟
در ادامه، دلایل اصلی این تفاوت امنیت ویندوز در برابر ویروس مورد بررسی قرار می‌گیرد.
تصویر(۱)
دلیل اول: همه ویندوز را دوست دارند (از جمله هکرها)
برای اولین بررسی امنیت ویندوز در برابر ویروس‌ها، لازم است تا آمارها بررسی شوند. افراد زیادی در سراسر جهان از ویندوز استفاده می‌کنند. طبق آمارها، این رقم حدود ۷۳ درصد از کل کاربران کامپیوتر را شامل می‌شود. ویندوز را می‌توان به محبوب‌ترین دانش‌آموز مدرسه تشبیه کرد؛ تقریباً همه او را می‌شناسند و همین امر او را به هدفی برای ویروس‌ها تبدیل می‌کند.
تصویر(۲)
ویندوز تقریباً در همه‌جا، از شرکت‌ها و مدارس گرفته تا خانه‌ها، اجرا می‌شود. این محبوبیت ویندوز را به هدفی بزرگ برای سازندگان ویروس تبدیل کرده است. مشابه اینکه دارتی به سمت تخته‌ای پرتاب شود که تقریباً تمام دیوار را پوشانده باشد؛ مطمئنا احتمال اصابت به آن بیشتر است. برای مجرمان سایبری، این یک بازی اعداد ساده خواهد بود؛ هرچه تعداد کاربران یک سیستم‌عامل بیشتر باشد، بازگشت سرمایه اقدامات مخرب، بالاتر خواهد بود. در نتیجه تأثیر رفتار کاربران بر امنیت سیستم چشمگیر است.
مک و لینوکس نیز مانند دانش‌آموزانی هستند که در میان جمع گم می‌شوند و توجه ناخواسته زیادی را جلب نمی‌کنند.
دلیل دوم: جمعیت‌شناسی و تأثیر رفتار کاربران بر امنیت سیستم
ویندوز کاربران متنوعی دارد. برخی کاربران از نظر فنی آگاه هستند اما اکثر افراد معمولی، از رایانه خود صرفا را برای کارهای ساده‌ای مانند وب‌گردی یا چک کردن ایمیل استفاده می‌کنند. این تنوع در کاربران، بر آسیب‌پذیری کلی سیستم‌عامل تأثیر می‌گذارد.
بر اساس مشاهدات، اکثر کاربران نمی‌دانند چگونه رایانه خود را از تهدیدات سایبری محافظت کنند و این امر ورود بدافزارها را آسان‌تر می‌کند. علاوه بر این، استفاده گسترده از ویندوز در محیط‌های شرکتی، لایه جذابیت دیگری برای مهاجمانی ایجاد می‌نماید که به دنبال بهره‌برداری از آسیب‌پذیری‌ها برای کسب سود مالی یا سرقت داده‌ها هستند.
تصویر(۳)
کاربران مک و لینوکس معمولاً دانش بیشتری درباره آنچه در پشت صحنه کامپیوترشان رخ می‌دهد، دارند که گاهی به آنها کمک می‌کند از مشکلات دوری کنند. همین امر باعث تفاوت امنیت ویندوز و لینوکس شده است.
دلیل سوم: معماری و طراحی امنیتی
مقایسه مدل‌های امنیتی ویندوز، مک و لینوکس تفاوت‌های قابل‌توجهی را نشان می‌دهد. درگذشته آسیب‌پذیری ویندوز مورد انتقاد قرار گرفته است، هرچند در سال‌های اخیر پیشرفت‌های چشمگیری داشته اما این سیستم‌عامل مثل خانه‌ای با درب‌ها و پنجره‌های متعدد است که ورود سارقان را آسان‌تر می‌کند.
فلسفه طراحی مک و لینوکس، اغلب امنیت را به صورت صریح‌تری در اولویت قرار می‌دهد. برای مثال، مدل مجوزهای (permission) لینوکس و تکنیک‌های sandboxing مک، به طور ذاتی پتانسیل خسارت از سمت بدافزارها را محدود می‌نمایند. تجربه نشان داده که این تمایزهای ساختاری نقش مهمی در میزان تفاوت امنیت ویندوز و لینوکس ایفا می‌کنند.
دلیل چهارم: رویه‌های توسعه و بروزرسانی
وقتی ویروسی جدید یا حفره امنیتی کشف می‌شود، سرعت واکنش یک سیستم‌عامل برای رفع آن (بروزرسانی) حیاتی است. ویندوز برنامه منظمی برای این بروزرسانی‌ها دارد اما با توجه به تنوع زیاد رایانه‌ها و نرم‌افزارهایی که باید در نظر گرفته شوند، این فرآیند می‌تواند کند باشد. مانند اینکه بخواهید نشتی یک سد را تعمیر کنید در حالی که آب همچنان در جریان است و همین امر امنیت ویندوز در برابر ویروس را کاهش می دهد.
مک و لینوکس به دلیل تعداد کمتر کاربران و کنترل بیشتر بر سیستم‌هایشان، راحت‌تر می‌توانند کاربران خود را جهت بروزرسانی ترغیب کنند.
دلیل پنجم: اکوسیستم و برنامه‌های شخص ثالث
اکوسیستم نرم‌افزاری این سیستم‌عامل‌ها نیز بر امنیت آنها تأثیر می‌گذارد. ویندوز مجموعه وسیعی از برنامه‌های شخص ثالث را شامل می شود که می‌تواند شمشیری دو لبه باشد. در حالی که این تنوع انتخاب گسترده‌ای به کاربران ارائه می‌دهد اما آسیب‌پذیری ویندوز را افزایش می‌دهد. مک و لینوکس محیط‌های کنترل‌شده‌تری دارند و با سیاست‌های فروشگاه اپلیکیشن و sandboxing، خطرات مربوط به برنامه‌های شخص ثالث را کاهش می‌دهند.
تصویر(۴)
به زبان ساده، کاربران ویندوز می‌توانند برنامه‌ها را از هر جایی دانلود نمایند. کاربران مک و لینوکس بیشتر برنامه‌هایشان را از فروشگاه‌های معتبر (app stores) تهیه می‌کنند که تمام آنها قبل از عرضه، بررسی می‌شوند. این بدان معنا نیست که همیشه ایمن هستند اما احتمال دریافت نرم افزارهای مضر کمتر خواهد شد.
دلیل ششم: آموزش و آگاهی کاربران
آموزش کاربران در پیشگیری از حملات ویروسی اهمیت بسزایی دارد. اکثر افراد از روش‌های امنیتی ابتدایی بی‌اطلاع هستند. ویندوز، مک و لینوکس همگی منابع مختلفی برای آموزش کاربران خود ارائه می‌دهند اما اثربخشی این منابع می‌تواند متفاوت باشد.
ویندوز تلاش می‌کند کاربرانش را برای ایمن ماندن آموزش دهد اما با توجه به تعداد زیاد کاربران، چالش بزرگی خواهد بود. مک و لینوکس نیز این کار را انجام می‌دهند اما کاربرانشان اغلب اطلاعات بیشتری درباره ایمن ماندن در فضای آنلاین دارند. بهبود آگاهی از امنیت سایبری چالشی مداوم است که تمامی انجمن های سیستم‌عامل باید به آن بپردازند.
تصویر(۵)
جمع بندی: ویندوز آنقدرها هم بد نیست
در این مقاله تلاش شد تا امنیت ویندوز در برابر ویروس نسب به مک و لینوکس بررسی گردد. دلیل اینکه رایانه‌های ویندوزی بیشتر ویروسی می‌شوند صرفا یک مورد نیست بلکه ترکیبی از محبوبیت ویندوز، نوع کاربران، نحوه ساخت و مدیریت امنیت آن است. می‌توان ویندوز را به عنوان آهنربای ویروس سرزنش کرد اما فراموش نکنید که در تمامی بخش ها بد نیست. ویندوز گام‌هایی برای بهبود امنیت و ارائه ابزارهایی جهت کمک به کاربران در محافظت از خود، برداشته است. از ابزارهای آنتی‌ویروس داخلی گرفته تا بروزرسانی‌های امنیتی منظم، تلاش‌ها مشهود می باشد.