منظور از مانیتورینگ DNS چیست و چه مزایایی دارد؟

مانیتورینگ DNS می‌تواند به شما خدمت کرده و کمک کند تا مشکلات ناخواسته را شناسایی نمایید. همان‌طور که احتمالاً می‌دانید، اینترنت بدون سیستم نام دامنه (DNS) به شکل ساده و بدون زحمت امروزی، کار نمی‌کرد. با این حال، هیچ چیز کاملی وجود ندارد و مشکلات ناخوشایند مربوط به DNS ممکن است رخ دهد. خوشبختانه، اکنون می‌توان این مشکلات را به سرعت با مانیتورینگ دی ان اس شناسایی کرد.

تصویر(۱)

مانیتورینگ DNS

مانیتورینگ DNS به شما این امکان را می‌دهد که عملکرد یک سرور DNS را مدیریت و بررسی نمایید. هدف اصلی این است که به شما در شناسایی مشکلات DNS از سمت سرور و کلاینت کمک کند. علاوه بر این، با ارسال درخواست، سلامت سرورهای DNS را تضمین می‌نماید. شما می‌توانید انواع مختلفی از کوئری‌ها را با توجه به نوع رکوردی (A، AAAA، MX، NS، PTR یا CNAME) که می‌خواهید بررسی کنید، انتخاب نمایید. سپس یک پاسخ مورد انتظار مشخص می‌کنید که با پاسخ دریافتی واقعی مقایسه می‌شود.

DNS Monitoring نقش بسیار مهمی در سرویس مانیتورینگ شبکه دارد. علاوه بر این، امنیت و اتصال مناسب بین کاربران نهایی و وب‌سایت یا سرویسی که می‌خواهند استفاده کنند را تضمین می‌کند. این روش به ویژه در شناسایی سریع مشکلات یا تشخیص نقض‌های امنیتی احتمالی و همچنین برای جلوگیری از برخی حملات مخرب رایج بسیار مفید است. با بررسی‌های منظم، می‌توان به راحتی مشکلات غیرمنتظره یا اختلال محلی DNS را شناسایی نمود. در نتیجه، با تشخیص و حل سریع مشکل، از تأثیر منفی زیاد روی وب‌سایت یا امنیت کاربرانی که می‌خواهند به خدمات آن دسترسی پیدا کنند، جلوگیری می شود.

تصویر(۲)

اهمیت مانیتورینگ DNS

سیستم نام دامنه (DNS) بخشی ضروری از اینترنت می باشد اما این سیستم با در نظر گرفتن امنیت طراحی نشده است و همین امر نشان دهنده اهمیت مانیتورینگ DNS می باشد. به همین دلیل، مجرمان سایبری راه‌هایی برای سوء استفاده از آسیب‌پذیری‌های آن توسعه داده‌اند. بنابراین، مانیتورینگ دی ان اس برای محافظت حضور آنلاین و شناسایی مشکلات قبل از تبدیل شدن به مسائل جدی، حیاتی است. مانیتورینگ DNS این امکان را می‌دهد که خطاهای مختلف را تشخیص دهید. اکثر این خطاها ناشی از اقدامات مخرب هستند و می‌توانند تهدیدی جدی برای امنیت شما باشند. از طرف دیگر، وقفه‌هایی در جریان ارتباطات نیز وجود دارد. این وقفه‌ها عملکرد فرآیند ترجمه DNS دامنه را به خطر انداخته و ترافیک ورودی به سایت را کاهش می‌دهند.

خطاهای پیکربندی

DNS Monitoring می‌تواند خطاهایی مانند آدرس‌های IP نادرست را شناسایی کرده و اطمینان حاصل کند که قطعی‌ها طولانی‌تر از حد لازم نباشند. هرچه زمان قطعی وب‌سایت یا سرویس کمتر باشد، وقفه در جریان ترافیک نیز کاهش می یابد. به این ترتیب، می‌توانید زمان فعالیت (uptime) خود را حفظ کرده و افزایش دهید.

یک خطای پیکربندی می‌تواند کاربران را از دسترسی به وب‌سایت باز دارد. این موضوع ترافیک را از دامنه دور کرده و در کسب‌وکار اختلال ایجاد می کند.

جعل DNS یا DNS poisoning

حمله جعل DNS که اغلب با نام DNS poisoning شناخته می‌شود، یکی از تهدیدات رایج در فضای سایبری است که مجرمان از آن بهره می‌برند. سرورهای DNS بازگشتی (Recursive DNS) اطلاعات مربوط به نام‌های دامنه و رکوردهای DNS مرتبط را برای مدت زمان مشخصی (بر اساس مقدار TTL) در حافظه خود نگه می‌دارند. این فرآیند باعث افزایش سرعت و کارایی در پاسخ‌دهی به درخواست‌های تکراری می‌شود. با این حال، همین ویژگی می‌تواند نقطه ضعفی برای سوء استفاده مجرمان ایجاد کند.

در این نوع حملات، مهاجمان داده‌های جعلی مانند آدرس‌های IP غیرواقعی را وارد حافظه کش سرور DNS می‌کنند. این کار اغلب از طریق بدافزارها یا ویروس‌ها صورت می‌گیرد. در نتیجه، کاربران به صفحات فیشینگ مخربی منتقل می‌شوند که ظاهری مشابه سایت اصلی دارند. در این صفحات، افراد اطلاعات حساس خود نظیر رمزهای عبور و جزئیات کارت‌های اعتباری را وارد می‌کنند، بی‌آنکه متوجه شوند در دام افتاده‌اند.

این حملات نه تنها کاربران را در معرض خطر قرار می‌دهد بلکه می‌تواند تأثیر مخربی بر اعتبار کسب‌وکار شما بگذارد. به خطر افتادن اطلاعات مشتریان می‌تواند اعتماد آنها را از بین ببرد و پیامدهای جبران‌ناپذیری برای شما به همراه داشته باشد.

تصویر(۳)

حملات DDoS و DoS

حملات DDoS و DoS تهدیدات سایبری عظیمی هستند که می‌توانند یک سرور را از کار بیندازند. این حملات شامل حجم زیادی از ترافیک جعلی با هدف مصرف کامل منابع سرور و قطع دسترسی به وب‌سایت یا سرویس برای کاربران عادی هستند. هرچه حمله زودتر شناسایی شود، سریع‌تر می‌توان آن را مدیریت کرد. بهترین کار این است که قبل از سوء استفاده مجرمان سایبری از رکوردهای DNS، آن را امن نمایید.

تونل‌سازی DNS

DNS Tunneling یک تهدید سایبری دیگر است که مهاجمان معمولاً از آن استفاده می‌کنند. معمولا سرورهای DNS حجم زیادی از ترافیک را مدیریت نموده و هیچ اقدام امنیتی در مورد تبادل بسته‌های داده وجود ندارد. مانیتورینگ DNS می‌تواند به شناسایی تونل‌سازی کمک کرده و از تبادل هرگونه داده بیشتر جلوگیری کند.

قطعی DNS

DNS outage به کاربران اجازه نمی‌دهد به وب‌سایت یا سرویس موردنظر متصل شوند. ممکن است اجرای این حمله فقط چند دقیقه طول بکشد اما می‌تواند تا چند ساعت یا حتی چند روز نیز ادامه یابد. بنابراین، احتمالاً قابل تصور است که چقدر می‌تواند بر کسب‌وکار و خدمات شما تأثیر جدی بگذارد. با مانیتورینگ DNS، می‌توان به راحتی منشأ مشکل را یافت و آن را سریعا برطرف نمود.

تصویر(۴)

مزایای مانیتورینگ DNS

مانیتورینگ DNS یکی از اجزای کلیدی در استراتژی مدیریت شبکه سازمان ها به شمار می‌رود. با نظارت بر ترافیک DNS، سازمان‌ها می‌توانند به‌صورت پیشگیرانه مشکلات احتمالی را شناسایی کرده و پیش از آنکه به بحران تبدیل شوند، آنها را برطرف کنند. در ادامه، برخی از مهم‌ترین مزایای مانیتورینگ DNS آورده شده است:

• بهبود دسترسی سرور
  مانیتورینگ دی ان اس با شناسایی و رفع مشکلاتی که ممکن است باعث قطعی یا اختلال در سرویس شوند، به بهبود دسترسی سرور کمک می‌کند. سرورهای DNS ممکن است در معرض مشکلاتی نظیر خرابی سخت‌افزاری یا نرم‌افزاری، اختلالات اتصال شبکه، یا حملات سایبری قرار گیرند که می‌توانند بر دسترسی به وب‌سایت‌ها و خدمات آنلاین تأثیر بگذارند. سرویس‌های مانیتورینگ DNS این مشکلات را پیش از تشدید، شناسایی کرده و با ارسال هشدار به تیم‌های فنی، امکان انجام اقدامات پیشگیرانه را فراهم می‌کنند.
• بهبود عیب‌یابی سرور DNS
  مانیتورینگ DNS با ارائه تصویری جامع از زیرساخت و جریان درخواست‌ها، فرآیند عیب‌یابی سرورها را تسهیل می‌کند. تیم‌های فنی می‌توانند از ابزارهای DNS Monitoring برای شناسایی مشکلاتی مانند انسدادها، پیکربندی‌های نادرست یا دیگر اختلالاتی که بر عملکرد سرور DNS تأثیر می‌گذارند، استفاده نمایند. این اطلاعات به رفع سریع‌تر مشکلات و کاهش زمان قطعی سرویس کمک می‌کند.
• تشخیص سریع‌تر قطعی‌ها
  یکی از مزایای مانیتورینگ DNS تشخیص قطعی ها می باشد. سیستم‌های مانیتورینگ DNS با ارائه آمار لحظه‌ای از وضعیت زیرساخت، به تشخیص سریع‌تر قطعی‌ها کمک می‌کنند. این سیستم‌ها مشکلاتی مانند خرابی سرور DNS یا اختلال در اتصال شبکه را بلافاصله شناسایی کرده و به تیم‌های فنی اطلاع می‌دهند. به این ترتیب، امکان شناسایی علت اصلی و بازگرداندن سریع سرویس‌ها فراهم می‌شود.

مقایسه با تکنیک‌های مانیتورینگ دیگر

مانیتورینگ DNS یک رویکرد تخصصی است که بر سلامت و امنیت سیستم نام دامنه (DNS) تمرکز دارد و برای تبدیل نام‌های دامنه به آدرس‌های IP ضروری است. در حالی که DNS Monitoring حیاتی می باشد اما تنها بخشی از یک استراتژی گسترده‌تر مانیتورینگ شبکه است که شامل تکنیک‌های دیگری مانند مانیتورینگ عملکرد شبکه، مانیتورینگ برنامه‌ها و مدیریت اطلاعات و رویدادهای امنیتی (SIEM) می‌شود. در ادامه نحوه مقایسه مانیتورینگ دی ان اس با تکنیک‌های مانیتورینگ دیگر آورده شده است:

• مانیتورینگ عملکرد شبکه (NPM): ابزارهای NPM بر عملکرد، دسترس‌پذیری و اجزای شبکه (مانند روترها و سوئیچ‌ها) تمرکز دارند. NPM می‌تواند ازدحام شبکه و خرابی‌های سخت‌افزاری که به صورت غیرمستقیم بر خدمات DNS تأثیر می‌گذارند را شناسایی کند، مانیتورینگ DNS به طور مستقیم سلامت DNS را ارزیابی کرده و اطمینان می‌دهد تا فرآیندهای مربوط به نام دامنه همانطور که انتظار می‌رود عمل می‌کنند.
• مانیتورینگ برنامه‌ها: این روش بر عملکرد و دسترسی برنامه‌های خاص تمرکز دارد و به شناسایی مشکلات داخلی یک برنامه که ممکن است بر تجربه کاربر تأثیر بگذارند، کمک می‌نماید. این تکنیک به طور مستقیم فرآیندهای DNS را مانیتور نمی‌کند. مانیتورینگ دی ان اس به‌عنوان مکمل پایش برنامه‌ها عمل می‌نماید زیرا تضمین می‌کند که کاربران ابتدا بتوانند به برنامه‌ها دسترسی پیدا کنند.
• مدیریت اطلاعات و رویدادهای امنیتی (SIEM): سیستم‌های SIEM داده‌های لاگ را از منابع مختلف جمع‌آوری و تحلیل می‌کنند تا به شناسایی و پاسخ حوادث امنیتی بپردازند. SIEM می‌تواند نقض‌های امنیتی که ممکن است به طور غیرمستقیم بر خدمات DNS تأثیر بگذارند را شناسایی کند.

تصویر(۵) 

بهترین روش‌های مانیتورینگ DNS

برای اطمینان از اثربخشی مانیتورینگ DNS، ضروری است تا مجموعه‌ای از بهترین روش‌ها را دنبال کنید که عملکرد، امنیت و قابلیت اطمینان را افزایش می‌دهند. در ادامه چند توصیه برای این مورد جمع آوری شده است:

•  مانیتورینگ تمام رکوردهای DNS ضروری: بر رکوردهای مهم مانند A، AAAA، MX، NS و TXT نظارت کنید. بررسی‌های منظم، اطمینان می دهد که آنها به درستی پیکربندی شده‌اند و به شکل مورد انتظار عمل می‌کنند.
• تنظیم هشدار برای رویدادهای بحرانی: هشدارهای لحظه‌ای را برای اطلاع‌رسانی به تیم خود در مورد هرگونه ناهنجاری، مانند قطعی‌های DNS، پاسخ‌های کند به درخواست ها یا تغییرات غیرمنتظره رکوردها، پیکربندی کنید. اقدام سریع باعث کاهش زمان قطعی می‌شود.
• برنامه‌ریزی بررسی‌های منظم: بررسی‌های سلامت DNS را در فواصل منظم و مکررا انجام دهید.
• تحلیل زمان‌های پاسخ: زمان پاسخ درخواست های DNS را مانیتور کرده تا گلوگاه‌ها یا تاخیرهایی که ممکن است بر تجربه کاربر تأثیر بگذارند را شناسایی کنید. پاسخ‌های کند احتمالا نشان‌دهنده اضافه بار سرور یا پیکربندی نادرست می باشند.
• استفاده از افزونگی: سرورهای DNS ثانویه (Secondary DNS) را برای اطمینان از دسترس‌پذیری بالا استفاده کنید. مانیتورینگ DNS می‌تواند تأیید کند که سرورهای پشتیبان به‌درستی کار می‌کنند و آماده مدیریت ترافیک هستند.
• بروز نگه‌داشتن رکوردهای DNS: رکوردهای قدیمی یا نادرست می‌توانند باعث مشکلات اتصال شوند. بررسی‌ها و مانیتورینگ منظم می‌تواند از چنین مشکلاتی جلوگیری کند.

با پیاده‌سازی این روش‌ها، سازمان‌ها می‌توانند زیرساخت DNS خود را محافظت کنند، زمان فعالیت (uptime) را بهبود بخشند و رضایت کاربران را افزایش دهند. همچنین عملکرد و امنیت شبکه را بهبود می دهد. 

نتیجه‌گیری

مانیتورینگ DNS یکی از ابزارهای حیاتی برای تضمین عملکرد و امنیت شبکه است. این فرآیند نه تنها امکان شناسایی و جلوگیری از تهدیدات امنیتی را فراهم نموده بلکه به بهینه‌سازی و افزایش پایداری زیرساخت شبکه نیز کمک می‌کند.

با نظارت مستمر بر سرورها، می‌توان از حملات سایبری مختلف مانند مسمومیت DNS و حملات فیشینگ جلوگیری کرد و امنیت شبکه را افزایش داد. همچنین، این مانیتورینگ به شناسایی مشکلات زیرساختی مانند ازدحام شبکه، خطاهای پیکربندی و خرابی‌های سخت‌افزاری کمک می‌کند و زمان لازم برای رفع این مشکلات را به حداقل می‌رساند. مانیتورینگ DNS نه‌تنها باعث امنیت بیشتر می‌شود بلکه به بهبود تجربه کاربر نیز کمک می‌کند. با اطمینان از دسترس‌پذیری و عملکرد صحیح سرورها، کاربران می‌توانند بدون وقفه به خدمات و برنامه‌ها دسترسی داشته باشند.